Kitesurfing – historia i ewolucja sprzętu

Kitesurfing to dynamicznie rozwijający się sport wodny, który łączy w sobie elementy windsurfingu, surfingu, wakeboardingu i paralotniarstwa. Wykorzystuje on siłę wiatru i latawca do poruszania się po wodzie na desce. Choć stosunkowo młody, bo jego korzenie sięgają lat 70. XX wieku, kitesurfing zyskał ogromną popularność w latach 90. i od tego czasu stale ewoluuje, zarówno pod względem techniki jazdy, jak i sprzętu. Ten ciągły rozwój sprawił, że kitesurfing stał się bardziej dostępny i bezpieczny, dając jeszcze więcej możliwości i przyciągając coraz większe rzesze entuzjastów na całym świecie. Co więcej, kitesurfing to sport przyjazny środowisku, wykorzystujący odnawialne źródło energii – wiatr.

Historia kitesurfingu i jego pionierzy

Początki kitesurfingu sięgają 1977 roku, kiedy to Holender Gijsbertus Adrianus Panhuizen po raz pierwszy wykorzystał latawiec do poruszania się na desce windsurfingowej w pozycji pionowej. Jednak prawdziwy przełom nastąpił w latach 80. XX wieku, za sprawą Francuzów Dominique’a i Bruno Legaignoux. Bracia Legaignoux w 1984 roku opatentowali pierwszy dmuchany latawiec do kitesurfingu, który nazwali WIPIKA (Wind Powered Inflatable Kite Action). Ich innowacyjny projekt, wykorzystujący dmuchane tuby zamiast sztywnej konstrukcji, zrewolucjonizował ten sport. Uczynił go bardziej stabilnym i bezpiecznym.

Kolejnym kamieniem milowym w rozwoju kitesurfingu było wprowadzenie w 1994 roku „drążka sterującego” z kołowrotkiem do zwijania linek, czyli  baru. Początkowo latawiec był przyczepiony do dwóch linek, potem zmieniono to na cztery, co znacząco zwiększyło kontrolę nad latawcem i możliwości manewrowania. Od tego czasu stale trwają prace nad ulepszaniem sprzętu. Dzięki nim latawce są coraz lżejsze, wytrzymalsze i bardziej efektywne.

Budowa i rodzaje latawców

Latawiec to serce kitesurfingu, napędzający deskę i pozwalający na wykonywanie różnorodnych manewrów. Współczesne latawce dzielimy na dwa główne rodzaje:  pompowane i  komorowe.

Latawce pompowane (LEI)

Latawce pompowane (inflatable), zwane też latawcami z pompowaną krawędzią natarcia (Leading Edge Inflatable), to obecnie najpopularniejszy typ latawców. Składają się one z  tuby głównej (leading edge), która nadaje latawcowi kształt i sztywność, oraz  tub poprzecznych (struts), które zapewniają stabilność profilu. Zarówno tuba główna, jak i tuby poprzeczne są wypełniane powietrzem za pomocą specjalnej pompki przez  zawór. Poszycie latawca wykonane jest z wytrzymałego  poliestru z różnymi dodatkami, w zależności od producenta i modelu. Wśród najczęściej stosowanych materiałów wymienia się  włókno cuben (lekki i wytrzymały materiał kompozytowy),  mylar (folia poliestrowa o wysokiej wytrzymałości na rozciąganie) i  dakron (tkanina poliestrowa o dużej wytrzymałości na ścieranie). Latawce pompowane dostępne są w szerokiej gamie rozmiarów, od 5 do 17 metrów kwadratowych. Wybór odpowiedniego rozmiaru zależy od wagi kitesurfera, siły wiatru oraz stylu jazdy.

Latawce komorowe (foil kites)

Latawce komorowe (foil kites), w przeciwieństwie do pompowanych, nie posiadają dmuchanych elementów. Ich konstrukcja opiera się na systemie komór, które wypełniają się powietrzem podczas lotu. Powietrze wpada do komór przez specjalne  wloty powietrza umieszczone na przedniej krawędzi latawca. Latawce komorowe są lżejsze od pompowanych i generują większą moc przy słabym wietrze. Dlatego często wykorzystuje się je do  snowkitingu(kitesurfingu na śniegu) i  kite foilingu (kitesurfingu z użyciem deski z hydrofoilem).

Rodzaje desek kitesurfingowych

Deska kitesurfingowa to drugi, po latawcu, kluczowy element wyposażenia kitesurfera. Podobnie jak w przypadku latawców, również deski ewoluowały na przestrzeni lat, stając się lżejsze, bardziej zwrotne i wytrzymałe. Współcześnie wyróżniamy dwa główne rodzaje desek:  twintip i  deski kierunkowe (wave).

Deski twintip

Deski twintip charakteryzują się symetrycznym kształtem. Oznacza to, że dziób i rufa deski są identyczne. Dzięki temu można na nich pływać w obie strony bez konieczności obrotu deski. Deski twintip wyposażone są w  cztery finy, które zapewniają stabilność i przyczepność podczas pływania. Dodatkowo, posiadają one  footstrapy, czyli regulowane wiązania na stopy, które utrzymują kitesurfera na desce podczas skoków i manewrów. Wybór odpowiedniej deski twintip zależy od wagi, poziomu zaawansowania i preferowanego stylu jazdy kitesurfera. Początkujący zwykle zaczynają na większych deskach, które zapewniają większą stabilność i łatwiejsze startowanie. Bardziej doświadczeni kitesurferzy wybierają mniejsze deski, które są bardziej zwrotne i dynamiczne. Współczesne deski twintip wykonywane są z materiałów kompozytowych, takich jak  włókno szklane i włókno węglowe, co zapewnia im lekkość, wytrzymałość i odpowiednią sztywność.

Deski kierunkowe (wave)

Deski kierunkowe (wave), jak sama nazwa wskazuje, przeznaczone są do pływania na falach. W przeciwieństwie do desek twintip, są one  asymetryczne, z zaokrąglonym dziobem i ostrym rufą, co umożliwia płynne przecinanie fal. Finy w deskach kierunkowych umieszczone są tylko po jednej stronie. Deski te są również węższe i lżejsze od desek twintip, co czyni je bardziej zwrotnymi i manewrowymi na fali. Używa się desek kierunkowych przede wszystkim do wave ridingu (pływania na falach) oraz freestyle’u (wykonywania tricków w powietrzu).

Ewolucja sprzętu kitesurfingowego

Ewolucja sprzętu kitesurfingowego jest nierozerwalnie związana z rozwojem samego sportu. Od pierwszych prostych latawców i ciężkich desek, kitesurfing przeszedł długą drogę, stając się dyscypliną dostępną dla szerokiego grona osób. Współczesny sprzęt jest nie tylko bardziej wydajny, ale również bezpieczniejszy i łatwiejszy w obsłudze.

Nowe materiały i technologie

Jednym z najważniejszych etapów w ewolucji latawców było wprowadzenie  systemu depower, który umożliwia regulację siły ciągu latawca w zależności od warunków wiatrowych. Dzięki temu kitesurfing stał się bardziej bezpieczny i kontrolowany, a kitesurferzy zyskal i możliwość pływania w szerszym zakresie siły wiatru. Kolejnym krokiem milowym było opracowanie  systemów bezpieczeństwa, takich jak  quick release, który umożliwia szybkie odpięcie latawca od baru w sytuacji awaryjnej.

W ostatnich latach pojawiły się również  nowe materiały, które zrewolucjonizowały konstrukcję latawców.  Aluula to lekki i wytrzymały materiał kompozytowy, który zastępuje tradycyjny dacron w budowie latawców. Latawce z aluulą są lżejsze, bardziej wytrzymałe i oferują lepsze osiągi. Marka Duotone wykorzystuje innowacyjny materiał Trinity TX w latawcach Evo SLS. Trinity TX to połączenie poliestru z cienką warstwą aluminium, co zapewnia większą wytrzymałość na rozciąganie i ścieranie.

Deski

Również deski kitesurfingowe przeszły znaczącą ewolucję. Ludzie początkowo wykonywali deski z ciężkiego i nieporęcznego drewna. Obecnie produkują je z lekkich i wytrzymałych materiałów kompozytowych, takich jak włókno szklane i włókno węglowe. Zmienił się również kształt desek, dzięki czemu stały się one bardziej zwrotne, stabilne i przystosowane do różnych stylów jazdy.

Podsumowanie

Kitesurfing to sport, który w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat przeszedł niesamowitą metamorfozę. Od niszowej dyscypliny dla zapaleńców stał się popularnym sportem wodnym, dostępnym dla szerokiego grona osób. Ewolucja sprzętu odegrała w tym procesie kluczową rolę, czyniąc kitesurfing bardziej bezpiecznym, łatwiejszym w nauce i dającym jeszcze więcej możliwości.

W przyszłości można się spodziewać dalszego rozwoju sprzętu kitesurfingowego. Latawce będą jeszcze lżejsze, bardziej wydajne i łatwiejsze w kontroli. Deski staną się jeszcze bardziej zwrotne i przystosowane do różnych stylów jazdy. Można się również spodziewać rozwoju nowych dyscyplin kitesurfingowych, takich jak  kite foiling, który zyskuje coraz większą popularność.

Kitesurfing to nie tylko sport, ale również styl życia. To połączenie pasji, adrenaliny i bliskiego kontaktu z naturą. Dzięki ciągłemu rozwojowi sprzętu i techniki jazdy, kitesurfing będzie z pewnością przyciągał coraz większe rzesze entuzjastów na całym świecie.